NHF Confessions #06: Những sự phiền phức tưởng nhỏ nhưng vô cùng lớn khi làm nhà

Bác này là phụ nữ, không biết chút gì về xây dựng. Khi làm nhà thì mọi việc phó mặc và nhờ cả vào ông em ruột hết, cộng thêm việc nhờ luôn vài ông hàng xóm phụ đỡ việc tham gia góp ý những phần nhà cửa nên khi họp bàn nghe nói rất ồn ào. Nhưng vấn đề không phải nằm ở đấy. Hôm nay tới gặp bác này giở cho mình xem vài bản phác thảo công năng sơ bộ mà một số người quen phác cho. Trong số đó mình thấy 1 bản vẽ phù hợp nhất, thông minh nhất và hợp lý nhất mình hỏi tại sao không làm theo bản vẽ này. Bác trả lời vì ông em ông ấy phản đối, ông đấy và ông thợ xây quyết định làm ngược lại toàn bộ những gì bản vẽ đấy chỉ ra. Các bạn cứ hiểu nôm na là mirror mọi thứ lại và thay đổi 1 số chi tiết. Ban đầu thì mấy ông hàng xóm thích phương án đấy nhất nhưng không hiểu sao cuối cùng ông em ruột và mấy ông thợ xây quyết làm ngược lại, không ai nói được.

Nếu kể chi li ra nó bất hợp lý chỗ nào có lẽ là không cần thiết, các bạn cứ hiểu đơn giản rằng cái nhà này này hiện tại đi ngược lại với toàn bộ nguyên tắc thiết kế cơ bản về những phần trọng yếu nhất từ nhà vệ sinh, bếp, phòng ngủ cho tới bàn thờ. Và về phía mình, mình chỉ khuyên bác ấy là ngôi nhà này không nên cải tạo, bác nên tìm cách bán cái nhà này đi và mua đất ở vị trí khác cháu sẽ thiết kế lại cho bác. Bởi với 1 ngôi nhà có phần cứng như thế này, càng làm càng sai, có cố sửa nó vẫn rất lủng củng. Bác này buồn phát khóc, khóc thật, và quyết tâm bán ngôi nhà này, cũng nói đôi ba lần là hối hận quá vì cứ nghe ông em ruột, rồi tới khi làm xong ở thì thấy khổ quá, còn không thoải mái bằng nhà cũ. Trong khi mấy ông hàng xóm có ông làm thợ nước, có ông làm kỹ sư. Còn ông em ruột này, ở nhà, chả làm gì.

Vậy nghĩa là thế nào?

Tôi chỉ ra vài quan điểm sau để những người sắp làm nhà mới có thể tránh, tuy nó không chính xác 100% với mọi trường hợp nhưng đa phần là đúng:

1. Nếu bạn định xây nhà không cần đến Kiến Trúc Sư

Làm được không? Làm được. Đôi khi những người thông minh họ còn làm nhà đẹp hơn, tốt hơn những ngôi nhà mà Kiến Trúc Sư bình thường có thể làm. Nhưng bạn cần người tư vấn và đồng hành cho mình là 1 người biết nghề, ít nhất là một ông thợ cả có lương tâm, có kinh nghiệm. Nhất là nhà ống, nó không quá phức tạp, nếu yêu cầu của bạn không có gì cầu kì thì thông thường những người thợ xây có kinh nghiệm họ thực hiện còn tốt hơn Kiến Trúc Sư nhiều.

2. Việc giám sát, hỗ trợ

Nếu không thể bỏ tiền ra thuê những nơi chuyên nghiệp thực hiện, tuyệt đối đừng dùng họ hàng. Cái việc sử dụng họ hàng, người nhà để theo dõi khâu này tưởng là hay nhưng cuối cùng luôn mang lại những kết quả tồi tệ ngoài dự tính. Trong 10 trường hợp tôi gặp thì có đến 8 trường hợp gặp vấn đề nghiêm trọng khi chủ nhà sử dụng người nhà để giám sát, hỗ trợ. May mắn lắm thì có được 1 người nhà hiểu nghề, khách quan để góp việc. Còn lại thì đa số là những người không có nghề, văn hóa giao tiếp không có, bởi những người có trình độ họ còn đang bận làm ăn lấy đâu ra thời gian giám sát cho các bạn. Thế nên sẽ thường xuyên xảy ra sau lưng bạn những chuyện bất bình, không công bằng và uất ức đa phần là giành cho phía thiết kế và thợ xây. Bởi một khi ta giao một cái quyền gì đó vào tay của những người bản chất họ không đủ khả năng để lãnh đạo thì tự khắc sẽ có những vấn đề hết sức nực cười xảy ra.

3. Nghe ý kiến thế nào

Việc này đừng nói là không quan trọng. Và cần có cả sự may mắn. Ý kiến người ngoài góp ý, có nên nghe hay không? Câu trả lời của tôi là KHÔNG! Vì sao?
– Nếu bạn là một người có lập trường, có hiểu biết, những gì bạn tự chọn lọc, tự tham khảo và những gì nhu cầu cá nhân của bạn cùng gia đình bạn cần phải có nó sẽ thể hiện ra trên thực tế. Khi bạn hỏi người ngoài về chuyên môn sẽ xảy ra 3 trường hợp sau:

3.1. Hỏi đúng người có chuyên môn:
Bạn sẽ được cứu cánh, nếu họ lại là người cẩn thận, khách quan, họ sẽ cho bạn những lời khuyên bổ ích và có chừng mực. Nếu bạn tiếp thu những ý kiến này của họ, coi như công trình của bạn sẽ có hướng tốt đẹp. Nhưng cũng chưa chắc chắn nó sẽ cho ra 1 kết quả tuyệt vời bởi ngôi nhà của bạn đôi khi người ngoài không hiểu bằng bạn. Và những người như thế này họ cũng chỉ góp ý nhẹ nhàng, không đao búa, mang tính tham khảo, không bao giờ tham gia sâu cho nên thường các bạn sẽ xem nhẹ ý kiến của họ. Tỉ lệ gặp những người như thế này là 10%.

3.2. Hỏi người ngu dốt:
– Cái này thì dễ rồi, nếu bạn hỏi phải người ngu dốt, rõ ràng lời khuyên của họ nghe cũng rất ngu dốt, vậy cho nên thông thường bạn sẽ không tiếp thu và coi như đây là một trong số những sự lựa chọn về giải pháp của bạn mà thôi. Tỉ lệ gặp gỡ theo tôi cũng là 10%.

3.3. Hỏi người biết nửa chừng, nhưng ảo tưởng và thích tham gia sâu:
– Đây là số 80% người còn lại đấy. Tôi xin chia buồn và chắc chắn với các bạn hiện nay tỉ lệ loại người này là quá đông. Và tất nhiên công trình của bạn sẽ thất bại một cách cay đắng. Còn thất bại hơn khi hỏi những người ngu dốt. Vì sao?
– Loại người này hay có kiểu làm nhiều quen tay, hoặc cũng từng làm 1 cái nhà cho mình rồi nên có đôi chút kinh nghiệm, khi cầm tiền trả tiền thì người được thuê họ gọi dạ bảo vâng nên nghĩ mình giỏi lắm, mình giỏi hơn cả hội thiết kế được ăn học hàng chục năm rồi. Nhưng thật ra có biết thật hay không thì cứ vào việc đi rồi rõ. Chưa dừng lại ở đó, nằm sâu trong tính cách của loại người này là một tâm thế áp đặt và đấu tranh vô cùng quyết liệt cho quan điểm của mình. Bạn là chủ nhà, nghe thấy bà con, họ hàng nhà mình quyết liệt như vật khi bảo vệ phương án bạn thấy ấm lòng chứ, rằng chú A hết lòng vì nhà mình, chú B nhiệt tình, vân vân. Thực ra họ có đấu tranh vì bạn không hay vì cái gì?

Ở đây tôi ko nói đến quyền lợi theo kiểu móc nối vật tư các kiểu, những thứ vớ vẩn vặt vãnh đó coi như không có đi. Tôi muốn nói đến việc những người họ hàng hoặc người quen của bạn họ bảo vệ quan điểm của họ, đấu tranh ác liệt như làm nhà cho họ là vì cái gì? Theo quan điểm chủ quan của tôi là vì bản thân họ. Bên trong những con người này họ có tính hiếu thắng và sĩ diện rất cao cho nên việc nhà bạn ở được hay không không phải vấn đề lớn. Mà việc họ chứng tỏ cho bạn thấy, cho những người xung quanh thấy họ giỏi mới là vấn đề lớn. Tất cả những lý lẽ đưa ra thật ra chỉ là nhân danh thôi. Và khi một kẻ biết nửa chừng nói về chuyên môn, thì thật ra nghe cũng tương đối thuyết phục. Nhưng đó thật ra là tất cả những gì họ biết. Có thể áp dụng được trong 1 trường hợp, còn với ngồi nhà của bạn, thì chưa chắc đâu. Những người này mắc một hội chứng phổ biến là Rối Loạn Ám Ảnh Cưỡng Chế. Bạn cứ tìm hiểu hội chứng này qua mạng sẽ thấy xung quanh mình đầy rẫy những người như vậy. Và tất nhiên sau khi chiến thắng cuộc tranh luận. Ngôi nhà được xây lên sẽ là ngôi nhà của họ chứ không phải ngôi nhà của bạn.

Về thực tế nó là một thứ gì đó đi song song và không bao giờ giao nhau với nhu cầu thực sự của bạn. Nhưng cũng ít ai chê được tại vì nó cũng giông giống các nhà khác. Vậy là coi như bạn phải ngồi trên 1 chiếc ghế bằng vỏ mít suốt đời.

Và một sự thật đáng buồn là đa phần những người hay đi hỏi nhiều thì lại rất hay nghe và không có lập trường. Xây nhà mình nhưng muốn làm vừa lòng 100% những người chiêm ngưỡng. Một thực tế hơn cả sự thật phũ phàng rằng trình độ văn hóa và nhận thức về thẩm mỹ của toàn xã hội chúng ta là không hề đồng đều. Nên bạn không thể làm cho một người thích Nouveau đắm đuối với Rustic được, chưa kể đến loại chè thập cẩm Tân Cổ Điển của Việt Nam. Cho nên có những vẻ đẹp phải có văn hóa mới nhìn ra và bạn đừng bao giờ hi vọng 10 người nhìn vào ngôi nhà của bạn thì không có 1 người chê.

Vậy nên các bạn khi xây nhà hay chuẩn bị làm nhà hãy bản lĩnh, độc lập và tỉnh táo. Hãy xây nhà cho mình, phục vụ nhu cầu của cá nhân mình kể cả trông nó có kì dị nhưng mục đích tối cao của Kiến Trúc là phục vụ cho bản thân ta, đừng để bất kì sự thiết hiểu biết nào từ bên ngoài làm lung lay việc ta thỏa mãn với những gì mình yêu thích. Chúc các bạn sẽ có một sự chuẩn bị tốt với kinh nghiệm vừa rồi!

NGUỒN : Cộng đồng VietCG